Εργαστήριο για τη Σχολική Ένταξη των Ασυνόδευτων Ανηλίκων

Η ομάδα μας δημιούργησε ένα ανοιχτό - συμμετοχικό εργαστήριο με στόχο την υποστήριξη της ένταξης των ασυνόδευτων ανήλικων στο δημόσιο Σχολείο. Το εργαστήριο χρησιμεύει για την εξοικείωση του προσωπικού των Δομών Φιλοξενίας με τις σχολικές διαδικασίες και την παρακολούθηση / ενίσχυση της τακτικής σχολικής φοίτησης. Το βιωματικό / συμμετοχικό μέρος του εργαστηρίου συνίσταται στη Μελέτη Περίπτωσης, από μια συλλογή περιπτώσεων που κομίζουν οι συμμέτοχοι και πηγάζουν από τη δική τους εμπειρία στο πεδίο.

Από τη διάρθρωση του περιεχομένου του εργαστηρίου θα προκύψει ένας Οδηγός Σχολικής Φοίτησης.

Όπως όλα τα έργα της ομάδας, έτσι κι' αυτό είναι ένα ανοιχτό κι ελεύθερο πόνημα, που θα μπορεί ν' αναπροσαρμόζεται διαρκώς με τη συμμετοχή κάθε ενδιαφερόμενου και ανάλογα με τις εκάστοτε τρέχουσες ανάγκες και συνήθκες.

«Όνειρό μου είναι να έχω πτυχίο και να εργάζομαι στο αντικείμενό μου στην Ελλάδα»

Η εφημερίδα "athensvoice" στις 9 Σεπεμβρίου 2020 με τίτλο "Ένα ασυνόδευτο προσφυγόπουλο στο πανεπιστήμιο" παρουσιάζει το μαθητή μας Σιντίκ και ζητά από τους Αναδόχους Εκπαιδευτικούς να μιλήσουν για την υποστήριξη που παρέχουν στα ασυνόδευτα παιδιά στην πορεία τους μέσα από τις σχολικές τάξεις.

ΠΗΓΗ: Το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στην athensvoice.

Ετήσια αναφορά για την εκπαίδευση (της 03.09.2020) της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για την εκπαίδευση με COVID-19

Η σημερινή έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για την εκπαίδευση των προσφύγων τοποθετεί το ζήτημα της μεγάλης σχολικής διαρροής στις νέες συνθήκες, που διαμορφώθηκαν μετά την πανδημία. Παγκοσμίως τα μισά παιδιά - πρόσγυφες βρίσκονται εκτός σχολείου (βλ. στη σελ. 9 επ. της έκθεσης). Παρόμοια αποτελέσματα αναδεικνύονται και από τη δική μας περσινή πανελλαδική έρευνα για τη σχολική φοίτηση των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων τη σχολική χρονιά 2018-19. Οι νέες συνθήκες πανδημίας επιδεινώνουν την κατάσταση, χωρίς να προκύπτει από την έκθεση σαφής ενιαία μέθοδος αντιμετώπισης του προβλήματος με την αξιοποίηση κρατικών θεσμικών πόρων. Παρουσιάζονται μεμονωμένες πρωτοβουλίες από ιδρύματα ιδιωτικών επιχειρήσεων (βλ. ίδρυμα vodafone σελ. 43), κυβερνήσεων (βλ. το παράδειγμα της Αιγύπτου στη σελ. 33), ή της τοπικής αυτοδιοίκησης (βλ. το παράδειγμα του βρεττανικού Κόβνετρυ στη σελ. 36). Τελικά οι δάσκαλοι καλούνται παγκοσμίως να παλέψουν με την πανδημία μόνοι τους, χωρίς τη συγκροτημένη υποστήριξη των κρατών τους;

ΠΗΓΗ: η επίσημη ιστοσελίδα της unhcr

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης σε μορφή pdf.

Η "πρωτιά" του μαθητή μας στο ΡΣ "Κόκκινο Θεσσαλονίκης 91,4"

Αναδημοσιεύουμε από την ιστοσελίδα του ραδιοσταθμού το ρεπορτάζ για τον πρώτο μας μαθητή που πέρασε στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.

Εδώ μπορείτε ν' ακούσετε ολόκληρη τη συνέντευξη στην οποία στηρίχτηκε το ρεπορτάζ:

ΠΗΓΗ: «Κόκκινο Θεσσαλονίκης 91,4»

Για τον Σιντίκ, που έφτασε στη χώρα μας ως ασυνόδευτο προσφυγόπουλο και κατάφερε στις φετινές πανελλήνιες να περάσει στο πανεπιστήμιο, μιλήσαμε στο «Κόκκινο Θεσσαλονίκης 91,4» με την Όλγα Καλομενίδου, εκπαιδευτικό και μέλος της ομάδας ανάδοχων εκπαιδευτικών, που η πρώτη της γνωριμία με το παιδί ήταν όταν ήταν Συντονίστρια Εκπαίδευσης Προσφύγων στην Καβάλα.

Στην εκπομπή «Κάτι παίζει στο Κόκκινο» και την Ευγενία Χατζηγεωργίου, η κα Καλομενίδου περιέγραψε τη διαδρομή του Σιντίκ από την Καβάλα στη Θεσσαλονίκη, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, την υποστήριξη παιδιών και εκπαιδευτικών, πώς κατάφερε με πείσμα και αγώνα να περάσει φέτος στη σχολή οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων των Γρεβενών αλλά και για το μέλλον που ανοίγεται μπροστά του.

«Είναι ένα θαύμα, ένα παιδί που έρχεται με καθόλου γνώση γλώσσας, μέσα σε 3 χρόνια να μπορέσει να περάσει και στο πανεπιστήμιο», επισήμανε. «Από την άλλη», συνέχισε, «για εμάς είναι αυτό που πρέπει να γίνεται για όλα τα παιδιά: να εκπληρώνουν τα όνειρά τους. Κι πρέπει εμείς ως εκπαιδευτικοί να βρισκόμαστε δίπλα τους και να τους βοηθάμε. Όταν τα παιδιά δεν έχουν και οικογένεια, όπως πρόκειται για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, τότε έχουμε ένα διπλό ρόλο, είμαστε και οικογένειά τους».

Η περίπτωση του Σιντίκ αποδεικνύει στην πράξη τι μπορεί να καταφέρει ένα παιδί όταν του δίνεται η ευκαιρία και όταν οι συνθήκες επιτρέπουν την εξέλιξή του. «Αυτό το παιδί έδειξε σε όλους μας ότι όλα είναι δυνατά», υπογράμμισε. Σημείωσε δε σχετικά με το πώς λειτουργεί η εκπαιδευτική διαδικασία για τα προσφυγόπουλα: «Κάθε παιδί που πηγαίνει στο σχολείο αλλάζει η ζωή του, αλλάζει η ψυχολογία του». Παιδιά που αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες, «με το που πηγαίνουν στο σχολείο, το βλέπεις και στην όψη τους, ‘ψηλώνουν’».

Ασυνόδευτα παιδιά - Μαθητές με ακαδημαϊκή πορεία

Σε άρθρο της ιστορικής εφημερίδας του Λονδίνου "The Guardian" στις 7 Αυγούστου 2020 με τίτλο 'Never give up': Greek asylum fight is gifted student's hardest lesson, παρουσιάζεται η πορεία ενός ασυνόδευτου παιδιού μέσα από τους γνωστούς δρόμους της προσφυγιάς προς το Πανεπιστήμιο. Παρόμοια πορεία ακολούθησε και ο δικός μας πρώτος μαθητής, που πέρασε με τις πρόσφατες πανελλαδικές εξετάσεις στο ελληνικό Πανεπιστήμιο και σε λίγες μέρες θα κάνει την εγγραφή του στη σχολή του.

ΠΗΓΗ: Το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στον Guardian.

Πιλοτικό Πρόγραμμα για τη Σχολική Ένταξη Ασυνόδευτων Ανηλίκων

Δημοσιεύουμε σήμερα το Πιλοτικό Πρόγραμμα Σχολικής Ένταξης Ασυνόδευτων Ανηλίκων, που εκπόνησε η ομάδα μας. Το πρόγραμμα διαρκεί ένα σχολικό έτος και βασίζεται στην αρχή της αξιοποίησης ήδη γνωστών και εν ενεργεία πόρων, μεθόδων, υλικών και προσωπικού.
Λόγω αυτής της απλότητας και του χαμηλού κόστους εκτιμούμε ότι η εφαρμογή του μπορεί ν' αρχίσει άμεσα.
Τα μέλη της ομάδας μας είναι σε ετοιμότητα, για να υποστηρίξουμε τη λειτουργία του πιλοτικού προγράμματος σε κάθε φάση της εφαρμογής του.
Όπως πάντα, το κείμενο έχει τον κοινό χαρακτήρα όλων των παραγόμενων από την ομάδα μας έργων: είναι “ανοιχτό”, είναι “Κοινό Κτήμα” (Public Domain), οποιοσδήποτε μπορεί ν’ αξιοποιήσει το κείμενο ή τα μέρη του. Ταυτόχρονα ως “ανοιχτό” επιδέχεται κάθε είδους προτάσεις τροποποίησης, βελτίωσης, επέκτασης.

Το κείμενο σε μορφή PDF: (πατήστε κλίκ ΕΔΩ)

Migrant teens need school. Το National Geographic γράφει για τους μαθητές μας.

Σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε χθές στο διεθνές περιοδικό National Geographic, η καθηγήτρια Giovanna Dell'Orto παρουσιάζει τις προσωπικές διαδρομές ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων μαθητών στην Αμερική και στην Ευρώπη - ανάμεσα σ' αυτές και τις ιστορίες δύο μαθητών των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών. Οι δύο αυτοί μαθητές μας έχουν αποφοιτήσει πρόσφατα από το Λύκειο και, ενήλικοι πλέον σήμερα, συναίνεσαν στη δημοσίευση των ονομάτων και των φωτογραφιών τους στο National Geographic.

ΠΗΓΗ: Το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του National Geographic.

Kατευθυντήριες οδηγίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης Ασυνόδευτων

Εν μέσω πανδημίας covid-19 tο ΕΚΚΑ έστειλε κατευθυντήριες οδηγίες προς το προσωπικό των δομών φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των παδιών που φιλοξενούν. Η σχετική αφίσα, καθώς και το κείμενο των οδηγιών βρίσκονται στη σχετική  σελίδα του ιστοτόπου socialpolicy.gr

Οι οδηγίες σε μορφή pdf βρίσκονται εδώ: Οδηγίες ΕΚΚΑ

Αξίζει να παρατηρηθεί στο πρώτο τμήμα του κειμένου η χρήση του όρου "παιδιά σχολικής ηλικίας (6-12 ετών)"  σε αντιδιαστολή με το "έφηβοι (13-18 ετών)" στο δεύτερο τμήμα του.

Στην πραγματικότητα πρόκειται και στις δύο περιπτώσεις για παιδιά σχολικής ηλικίας. Η παιδική ηλικία τελειώνει με τη συμπλήρωση του 18ου έτους. Τα παιδιά μέχρι 12 ετών πηγαίνουν στο δημοτικό σχολείο, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά (δηλαδή οι έφηβοι) πηγαίνουν στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η χρήση των όρων "παιδιά Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης" και "παιδιά Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης" αντίστοιχα θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα για τον ενισχυμένο ρόλο της Εκπαίδευσης στο ζήτημα της ένταξης των ασυνόδευτων παιδιών. Αντίθετα η ενδεικτική διάκριση ανάμεσα σε "παιδιά σχολικής ηλικίας" και "εφήβους" εξασθενεί το μήνυμα και σηματοδοτεί την τάση για περιορισμό της Εκπαίδευσης στις μικρές παιδικές ηλικίες.

Εργαστήριο για την ένταξη μαθητών με γλωσσικούς φραγμούς

Την περασμένη Δευτέρα 24.02.2020 πραγματοποιήθηκε στη βιβλιοθήκη του 1ου / 2ου ΕΠΑΛ Σταυρούπολης εργαστήριο με αντικείμενο τις τάξεις με πρόσφυγες μαθητές. Στο εργαστήριο συμμετείχαν περισσότεροι από τριάντα εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και έξι πρόσφυγες μαθητές.

Ένας από τους πρόσφυγες μαθητές ξεκίνησε το μάθημα στη μητρική του γλώσσα Ουρντού, που ήταν κοινή για τους πρόσφυγες μαθητές, αλλά παντελώς άγνωστη για τους Έλληνες εκπαιδευτικούς / ακροατές. Με την προσομοίωση μιας τάξης στην οποία συμμετέχουν μαθητές με γλωσσικούς φραγμούς, επιχειρήθηκε η αντιστροφή του βιώματος των προσφύγων μαθητών μέσα στις ελληνόφωνες σχολικές τάξεις: αυτή τη φορά οι εκπαιδευτικοί βρέθηκαν στη θέση των ακροατών με πλήρη αδυναμία συμμετοχής στο μάθημα, όπου οι υπόλοιποι (οι πρόσφυγες) μαθητές συμμετείχαν κανονικά.

Μετά το περίπου δεκάλεπτο μάθημα ένας από τους πρόσφυγες μαθητές απάντησε σε ερωτήσεις των εκπαιδευτικών. Στη συζήτηση που ακολούθησε εντοπίστηκαν οι ανάγκες και οι προσδοκίες των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών από το εργαστήριο, καθώς και οι ανάγκες και οι προσδοκίες των ίδιων και των μαθητών τους από τη σχολική τάξη.

Η σύμβουλος Ε. Ζάγκα έκανε την κεντρική εισήγηση και οι εκπαιδευτικοί από διάφορα σχολεία παρουσίασαν ο καθένας την εμπειρία του και τις καλές πρακτικές ένταξης των προσφύγων μαθητών στην τάξη.

Η πορεία των συζητήσεων, οι κεντρικές απόψεις, ιδέες και επιχειρήματα που προέκυψαν, καταγράφηκαν σ’ ένα εννοιολογικό χάρτη (πατήστε κλίκ πάνω στη μικρογραφία).

Ο ίδιος εννοιολογικός χάρτης σε μορφή PDF: workshop.24.02.20.thessaloniki.pdf

Μια άλλη εκδοχή του ίδιου εννοιολογικού χάρτη βρίσκεται εδώ: https://embed.kumu.io/58d2e8f6216a0cd5cf582ad8e47b935e

Νέα Υπουργική Απόφαση για τις σχολικές εγγραφές ανήλικων μαθητών με Διεθνή Προστασία: παρατηρήσεις και προτάσεις.

Με αφορμή την πρόσφατη Υπουργική Απόφαση για τις εγγραφές προσφύγων μαθητών στα σχολεία δημοσιεύουμε το κείμενο της απόφασης μαζί με τις κριτικές μας παρατηρήσεις και τις προτάσεις μας. Το κείμενο σε μορφή PDF (πατήστε κλίκ ΕΔΩ)

Η Εκπαιδευτική Αναδοχή σε ρεπορτάζ στην Καβάλα και στη Θεσσαλονίκη

Η εφημερίδα - free press ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ της Πέμπτης 6 Φεβρουαρίου 2020 δημοσιεύει στη σελ. 14 ρεπορτάζ για την Εκπαιδευτική Αναδοχή με τίτλο “Οι δάσκαλοι που ανοίγουν μια αγκαλιά γνώσης στα προσφυγόπουλα”. Αλλά και η Καβαλιώτικη εφημερίδα ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ δημοσίευσε στις 16/11/2019 ρεπορτάζ για την πρωτοβουλία του συνάδελφου ιδιωτικού Εκπαιδευτικού Ν. Μουρτασάγα να υποστηρίξει τρείς ασυνόδευτους πρόσφυγες μαθητές από σχολεία της Καβάλας.

Ένα Ελληνικό κι ένα Αυστριακό Δίκτυο Οργανώσεων: Αξιοποίηση των προσφερόμενων υλικών στην υπόθεση της σχολικής ένταξης προσφύγων μαθητών.

Το αυστριακό δίκτυο οργανώσεων και ατόμων - εθελοντών με το όνομα “asylkoordination österreich" προσφέρει στην ιστοσελίδα του μια σημαντική βιβλιοθήκη με επιστημονικά / ερευνητικά κείμενα για τα ζητήματα των Ασυνόδευτων Ανηλίκων Προσφύγων. Από τα κείμενα αυτά παραθέτουμε ενδεικτικά:

Θέσεις του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), ειδικότερα για την Εκπαίδευση, στο Integration of young refugees in the EU: good practices and challenges, σελ. 14 και 85. Μερικές από τις θέσεις αυτές έχουν ενσωματωθεί και στις εθνικές νομοθεσίες των κρατών μελών (όπως και στην ελληνική εθνική νομοθεσία). Όμως στο κείμενο διαπιστώνεται ότι πολλές από τις σχετικές διατάξεις δεν εφαρμόζονται στην πράξη, ιδιαίτερα οι διατάξεις που αφορούν την ένταξη στην εκπαίδευση των ηλικιών 15-18 ετών (μη υποχρεωτικής εκπαίδευσης).

Τρία άρθρα σχετικά με τον θεσμό των “Μεντόρων Ασυνόδευτων Ανηλίκων” και της “Αναδοχής Ασυνόδευτων Ανηλίκων” στην Αυστρία:

-- ‘If we want, they help us in any way’: how ‘unaccompanied refugee minors’ experience mentoring relationships

-- Rearranging Differential Inclusion through Civic Solidarity: Loose Couplingin Mentorship for “Unaccompanied Minors”

-- Turning into a “Godparent”: How adult volunteers negotiate theirpersonal life to become a mentor for “Unaccompanied Refugee Minors”

Μια ενδιαφέρουσα συγκριτική έρευνα για τις εκπαιδευτικές επιδόσεις, την εργασιακή και κοινωνική ένταξη των ασυνόδευτων και των συνοδευόμενων ανηλίκων προσφύγων:

“If my mom would be here,I would go to university:” Short-Term Success and Long-Term Resiliencies Among Unaccompanied and Accompanied Minors

Από τα πορίσματα της έρευνας προκύπτει υπεροχή των ασυνόδευτων ανηλίκων γενικά στην εκπαίδευση, στην απασχόληση (εργασία), στη γνώση και χρήση της γλώσσας, καθώς και στην προοπτική της κοινωνικής ένταξης. Ωστόσο, ειδικά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση προκύπτει υπεροχή των συνοδευόμενων έναντι των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Στην ιστοσελίδα του το αυστριακό δίκτυο παρουσιάζει (στα γερμανικά) και κάποιες πρακτικές που εφαρμόζονται στα σχολεία με σκοπό την εξοικείωση των τάξεων με τα ζητήματα της ένταξης ασυνόδευτων ανηλίκων. Πρόκειται για τρίωρα βιωματικά εργαστήρια με παιχνίδι ρόλων.

Το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, ένα δίκτυο μεταναστευτικών οργανώσεων και κοινοτήτων στην Ελλάδα, παρουσιάζει στην ιστοσελίδα του έναν “Οδηγό αντιμετώπισης της ρατσιστικής βίας” σε 11 διαφορετικές γλώσσες (εδώ βρίσκεται ο “Οδηγός” στα Ελληνικά: https://www.migrant.gr/ftp/articlepics/objects/200115120133.pdf). Ο “Οδηγός” προσφέρεται ως σημείο εκκίνησης ενός μαθήματος κατάλληλου για τις μεγαλύτερες τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η Εκπαιδευτική Αναδοχή “Στο κόκκινο”

Η καθηγήτρια Αγγλικών Αντωνία Βασιλειάδου μιλάει στο ραδιοσταθμό “Στο Κόκκινο” και στη δημοσιογράφο Ευγενία Χατζηγεωργίου για την ομάδα των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών, για το έργο και το σκοπό της ομάδας, για τους μαθητές μας και για τις ανάγκες της Εκπαιδευτικής Αναδοχής: 

Κι εδώ ολόκληρο το άρθρο με την απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του ραδιοσταθμού: https://www.stokokkino.gr/article/2315/Mia-spoydaia-kinhsh-allhleggyhs-pros-asynodeyta-prosfygopoyla-apo-ekpaideytikoys.html