Ετήσια έκθεση της Κομισιόν για την Εκπαίδευση 2019

Το Σεπτέμβριο του 2019 δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) η ετήσια έκθεση για την Εκπαίδευση στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ με τα πιο επικαιροποιημένα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία. Η έκθεση παρουσιάζει και αξιολογεί τα κυριότερα πρόσφατα και τρέχοντα μέτρα πολιτικής σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. Από την έκθεση για την Ελλάδα και ειδικότερα για τα ζητήματα ένταξης προσφύγων μαθητών στην τυπική εκπαίδευση της Ελλάδας, που αφορούν την ομάδα μας, προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία, που μπορεί να στηρίξουν προτάσεις αλλαγών πολιτικής.

Η πρόωρη εγκατάλειψη (σχολείου και κατάρτισης σε ηλικίες 18-24) στην Ελλάδα ήταν το 2009 ίδια με το μέσο όρο της ΕΕ (14,2%). Το 2018 το ποσοστό αυτό στην Ελλάδα μειώθηκε στο 1/3 (έπεσε στο 4,7% - μείωση 67%), ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ μειώθηκε περίπου στα 3/4 (έπεσε στο 10,6% - μείωση  25%), δηλαδή η πρόωρη εγκατάλειψη στην Ελλάδα μειώθηκε πολύ γρήγορα, με υπερδιπλάσιους ρυθμούς απ’ ότι στο μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Ωστόσο το ποσοστό της πρόωρης εγκατάλειψης των ξένων στην Ελλάδα παραμένει πολύ ψηλό (υπερτετραπλάσιο) σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό εγκατάλειψης των γηγενών. Το ποσοστό εγκατάλειψης των ξένων το 2009 ήταν 43,80% (το αντίστοιχο ποσοστό εγκατάλειψης των γηγενών ήταν 9,6%) και το 2018 έπεσε στο 17,9% (ενώ το αντίστοιχο ποσοστό εγκατάλειψης των γηγενών έπεσε στο 3,9%). Δηλαδή  το ποσοστό εγκατάλειψης των ξένων στην Ελλάδα παραμένει πάνω από 4,5 φορές υψηλότερο από εκείνο των γηγενών. Αντίστοιχα στην ΕΕ κατά μέσο όρο το ποσοστό εγκατάλειψης των ξένων το 2009 ήταν 26,1% (το αντίστοιχο ποσοστό εγκατάλειψης των γηγενών ήταν 13,1% ) και το 2018 έπεσε στο  20,2% (ενώ το αντίστοιχο ποσοστό εγκατάλειψης των γηγενών έπεσε στο 9,5%). Δηλαδή  το ποσοστό εγκατάλειψης των ξένων στην ΕΕ παραμένει περίπου διπλάσιο από εκείνο των γηγενών με μια μικρή αύξηση ανάμεσα στο 2009 και στο 2018.

Στην έκθεση επισημαίνεται (σελ. 8) η αύξηση του χάσματος ανάμεσα στη σχολική εγκατάλειψη των γηγενών και των ξένων από το 2016 και μετά. Αυτό συμπίπτει με την έναρξη των εγγραφών προσφύγων μαθητών στα σχολεία και οφείλεται εν μέρει στην κινητικότητα του προσφυγικού μαθητικού πληθυσμού. Ταυτόχρονα όμως αναδεικνύει και την αδυναμία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος να εντάξει τα ξένα παιδιά προκαλώντας έτσι την σχολική εγκατάλειψη.

Σχετικά με τις προκλήσεις της ένταξης των περίπου 28.000 παιδιών προσφύγων που ζούν στην Ελλάδα η έκθεση αναφέρει ειδικότερα (σελ. 9) την τοποθέτηση εκπαιδευτικών ειδικευμένων σε μαθησιακά περιβάλλοντα πολυγλωσσικά και πολυμορφικά, την κατάρτιση των εκπαιδευτικών, καθώς και τους πόρους και την πρόσβαση στην εκπαίδευση μεγαλύτερων παιδιών και νεαρών ενηλίκων, μεταξύ άλλων στα επίπεδα της μεταδευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Το πλήρες κείμενο των 28 εκθέσεων ανά χώρα σε έναν ενιαίο τόμο στα αγγλικά βρίσκεται εδώ: https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/d41a0625-e00e-11e9-9c4e-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-111371757

Το κείμενο της έκθεσης για την Ελλάδα στα ελληνικά βρίσκεται εδώ: https://ec.europa.eu/education/sites/default/files/document-library-docs/et-monitor-report-2019-greece_el.pdf


Το πλήρες κείμενο της αναλυτικής έκθεσης της ΕΕ για την ευρωπαϊκή εκπαίδευση και κατάρτιση βρίσκεται εδώ: https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/15d70dc3-e00e-11e9-9c4e-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-171178208 

Σ’ αυτή την αναλυτική έκθεση αξιολογείται η ευρωπαϊκή εκπαίδευση σε σχέση με τους στόχους για το 2020. Ειδικότερα για τα ζητήματα ένταξης προσφύγων μαθητών στην εκπαίδευση, που αφορούν την ομάδα μας, ενδιαφέρον παρουσιάζει το ακόλουθο εύρημα (σελ. 25): Ο μέσος ευρωπαϊκός όρος δασκάλων που έχουν περισσότερους από 1% πρόσφυγες μαθητές στα σχολεία τους δεν ξεπερνάει το 32%. Ωστόσο αυτή η αναλογία ανέρχεται στο 50% για τη Φιλανδία και το Βέλγιο, ξεπερνάει το 60% για την Κύπρο και τη Δανία και φτάνει μέχρι το 74% για την Αυστρία και το 84,2% για τη Σουηδία. Αυτή η εντυπωσιακή αύξηση των ξένων μαθητών ανά δάσκαλο στις συγκεκριμένες χώρες, πιθανόν να σχετίζεται με την επιλογή της διάχυσης των προσφύγων μαθητών σε πολλά σχολεία.